Pygmalion Etkisi diğer adıyla Beklenti Etkisi, yüksek beklentilerin belirli bir alanda gelişmiş performansa yol açtığı psikolojik bir fenomendir. Deneyimlerimizin çoğunu inceleyip birer sendrom olduğunu dünyaya açıklayan bilim insanları Beklenti Etkisi’ni Yunan Mitolojisine dayanarak temellendirmiştir. Mite göre eski Yunan’da yaşayan Pygmalion isimli heykeltraş hayalindeki kadını heykel olarak yapmaya başlamış. Heykel tamamlanmaya başladıkça onun için yeryüzünün en güzel kadını haline gelmiş ve ondan daha güzel bir kadın olmadığını düşünmeye başlamış. Heykele aşık olan Pygmalion, daha sonra bu aşkın hiçbir zaman yaşanmayacağı gerçeğiyle karşılaşıp derin bir acı hissetmeye başlamıştır. Aşk tanrıçası Afroditi ziyarete giden Pygmalion ondan aşık olduğu kadına hayat vermesi için bir dilekte bulunur. Dileği kabul olan Pygmalion eve gelip heykeli öptüğünde heykelin canladığını görür. Burada dikkat edilmesi gereken nokta Pygmalion’un beklentisi ve isteğinin aynı doğrultuda olmasıdır. Bu durumda beklenti, kişinin bir işi yapacağına olan inancıdır.
Yaptığı heykele aşık olan Pygmalion gibi fazla koşullanma altındaki bireyler ise yaptığı işleri daima yüceltmeye meyillidirler. Onlar için, bir işi büyük bir arzu ile yerine getirdikten sonra, artık o işten daha güzel yapılmış olanı görmek imkansızlaşır.Diğer yandan yine Pygmalion örneğinden yola çıkarak, beynimizi bir işi yapacağına ikna ettiğimizde bu işten başarısız çıkma imkanımız oldukça azdır ve koşullanma ile neler yapabileceğimizi görmek oldukça etkileyicidir.
Yaratıcılığımızı kullanarak yaptığımız eylemler bu duruma iyi bir örnek olabilir. Bir resim yarışmasına katıldığınızı düşünün, yarışmayı kazanacağınıza çok eminsiniz çünkü bu konuda çok yeteneklisiniz ve çok çalışıyorsunuz. Yarışmadaki diğer adayların resimlerini gördüğünüzde hepsi size sönük gelecektir. Çünkü beyniniz beklenti etkisi ile koşullanmıştır. Ve bu konuda en başarılı çalışma, sizin yaptığınız çalışmadır.
Yaptığımız işlerden aldığımız sonuç olumlu ya da olumsuz da olsa, önemli olan bir şeyi ne kadar istediğimizden emin olmak ve o şeyi elde etmek için göze alabileceklerimizdir. Günün sonunda, hepimiz kendi hayatlarımızın Pygmalion’uyuz.
